Cmentarz wojenny nr 129 Grybów

woj. małopolskie, pow. Nowy Sącz, gm. Grybów

Projekt niezrealizowany: Hans Mayr

Cmentarz nr 129 z 400-stu Zachodniogalicyjskich Cmentarzy Wielkiej Wojny Okręg III Gorlice

Cmentarz nr 129 Grybów zbudowany na planie wydłużonego prostokąta z osiowym wyłamaniem od strony południowo-zachodnim o pow. 150 m2. Zachodnie ogrodzenie wyłamania stanowi pełny prostopadłościenny mur betonowy z płaską koroną, ze skrzydłami zgiętymi w linii bocznych ogrodzeń wyłamania. Cmentarz uformowany na trzech tarasach podnoszących się ku południowemu-wschodowi. Tarasy połączone betonowymi schodami na podłużnej osi cmentarza. Tarasy ujęte w policzkowe mury ogrodzenia na planie wydłużonego prostokąta. Pozostałe ogrodzenie tworzą betonowe słupy o kwadratowym przekroju nakryte płaską płytą – połączone parami żelaznych rur. Ciągła podmurówka ogrodzenia z płaską korona. Wejście od strony drogi, otwarte, poprzedzone betonowym podestem połączonym z ulicą schodami i spocznikiem. Oś wejścia przesunięta w lewo w stosunku do głównej, poprzecznej osi symetrii nekropolii.

W wyłamaniu umieszczony krzyż żelazny z dwuteownika, górne ramiona spięte blaszaną listwą. Krzyż ustawiony na dwustopniowym betonowym cokole. Wokół krzyża trzy nagrobki na smukłych betonowych cokołach.

Mogiły umieszczone są na tarasach. Pierwotne zarysy kwater nieczytelne. Na mogiłach trzy rodzaje nagrobków: – żeliwny krzyż z okrągłą tarczą otoczoną falistą glorią na skrzyżowaniu ramion; mały żeliwny krzyż maltański z wieńcem dębowym, na skrzyżowaniu ramion okrągła obramowana tarcza z datą 1914; – żeliwny krzyż dwuramienny lotaryński z wieńcem dębowym, ramiona podzielone na kwadratowe obramowane kasetony wypełnione namiotową bonią.

„…Betonowe słupy z żelazem i duży drewniany krzyż…”. (1)

„…Obecny stan bardzo dobry jednak w trakcie prac konserwatorskich znacznie zmieniono pierwotny wystrój cmentarza…”. (2)

Na cmentarzu w 24 mogiłach pojedynczych pochowano 24 żołnierzy w tym 5 rosyjskich i 19 austro-węgierskich. Z imienia i nazwiska nie jest znany żaden żołnierz.

Dojazd: cmentarz znajduje się po lewej stronie ul. Turystycznej w Grybowie. Dokładna lokalizacja GPS: 49.62109 20.95876               

(1) R. Broch, H. Hauptmann „Die westgalizischen Heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915” Wien 1918  – oryginał w prywatnych zbiorach B. Jezierski 

(2) Oktawian Duda „Cmentarze Wojenne z lat 1914 – 1918 w Galicji Zachodniej Czas Świetności i Czas Pogardy” Nowy Sącz 1977 – 1987, maszynopis w prywatnych zbiorach B. Jezierski

zdj.  04.06.2021 – B. Jezierski

zdj. archiwalne – Roman Frodyma – w prywatnych zbiorach B. Jezierski

zdj. plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków

plan cmentarza: Drogomir J.J., Polegli …, t. 2.