woj. podkarpackie, pow. Jasło, gm. Kołaczyce
Projekt: Johann Jäger
Cmentarz nr 38 Kołaczyce z czterystu Zachodniogalicyjskich Cmentarzy Wielkiej Wojny Okręg II – Jasło
zdj. plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków
Ze względu na usytuowanie pomiędzy drogą a potokiem cmentarz nr 38 Kołaczyce posiada kształt nieregularny i niesymetryczny o pow. 147 m2. Ogrodzenie południowe i zachodnie tworzą kąt prosty, natomiast ogrodzenie północne stanowi połączenie łuku koszowego z odcinkiem prostej. Krótki odcinek ogrodzenia wschodniego ustawiony jest skośnie do południowego. Kształt ogrodzenia północnego dostosowany jest do ukształtowania koryta potoku. Ogrodzenie tworzy kamienny mur nakryty betonową dwuspadową płytą. Wejście od strony zachodniej w formie półkoliście sklepionej arkady zamkniętej trójkątnie i zwieńczonej betonowym krzyżem na sześciennym cokoliku. Wejście przez dwuskrzydłową metalową bramkę.
Elementem centralnym jest duży, drewniany krzyż ustawiony pod murem od strony wschodniej. Krzyż jest z wyciętymi w klin końcami ramion i ząbkowanymi nacięciami na krawędziach.
Układ mogił ziemnych nieregularny. Na mogiłach są dwa duże, ażurowe dwuramienne krzyże z metalowymi emaliowanymi tabliczkami na cokołach. Ustawione są również proste, żeliwne krzyże dwuramienne z tabliczkami emaliowanymi na skrzyżowaniu ramion. Na mogiłach niemieckich ustawione są żeliwne krzyże jednoramienne z tabliczkami emaliowanymi na skrzyżowaniu ramion.
„…Już obecnie nad cmentarzem unosi się atmosfera świętości. Otula go zawsze głęboka cisza. Odwiedzający jest tu ze zmarłymi sam na sam, jak gdyby nagle stanął na tajemniczym progu w zaświaty. W nabożnym skupieniu słucha cichego szumu pobliskiego lasu, który jak tajemniczy szept wzlatuje nad mogiłami. W szepcie tym zdają się odzywać głosy zmarłych mówiące o cudach i wspaniałych obietnicach wieczności….” (1)
„…Zachowało się 10 betonowych cokołów krzyży nagrobnych oraz 1 duży żeliwny krzyż jednoramienny… …Stan cmentarza zły. Mur w części północno-wschodniej zniszczony. Krzyże nagrobne rozbite. Furtka zniszczona….” (2)
Na cmentarzu nr 38 Kołaczyce w 10 mogiłach zbiorowych i 13 pojedynczych pochowano 41 żołnierzy w tym 39 rosyjskich i 2 niemieckich. Z imienia i nazwiska znanych jest 1 żołnierz niemiecki Ut.Offz. Wetenberger przynależał do K.P.G.R.z.F. 3. Nie jest znana data śmierci.
zdj. plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków
Dojazd: jedziemy drogą Jasło – Pilzno zaraz za stacją paliw skręcamy w prawo w ul. Frontową i jedziemy do końca drogi do cmentarza nr 38 Kołaczyce. Dokładna lokalizacja GPS: 49.794603, 21.427135
(1) R. Broch, H. Hauptmann „Die westgalizischen Heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915” Wien 1918 – oryginał w prywatnych zbiorach B. Jezierski
(2) Oktawian Duda „Cmentarze Wojenne z lat 1914 – 1918 w Galicji Zachodniej Czas Świetności i Czas Pogardy” Nowy Sącz 1977 – 1987, maszynopis w prywatnych zbiorach B. Jezierski
zdj. różny okres – Bogdan Jezierski
zdj. archiwalne – Roman Frodyma – w prywatnych zbiorach B. Jezierski
Cmentarze Wielkiej Wojny
