Cmentarz wojenny nr 111 Racławice

woj. małopolskie, pow. Gorlice, gm. Biecz

Projekt: Hans Mayr

Cmentarz nr 111 Racławice z 400-stu Zachodniogalicyjskich Cmentarzy Wielkiej Wojny w Okręgu III Gorlice

Cmentarz nr 111 Racławice o pow. 406 m2 zbudowany na planie prostokąta z poprzeczną osią symetrii. Ogrodzony był drewnianym płotem sztachetowym wzmocnionym w narożnikach kamiennymi słupami z czterospadową koroną. Resztki ogrodzenia i płot widoczne na zdjęciach. Wejście od strony wschodniej, na osi założenia, zamknięte było drewnianą jednoskrzydłową furtką.  

Element centralny stanowił wysoki drewniany łaciński krzyż belkowy o górnych ramionach połączonych półkolistą obręczą z ząbkowaną glorią i wolutami. Krzyż ustawiony był na zamknięciu głównej osi poprzecznej – przy ogrodzeniu zachodnim, na tle lasu.

Układ mogił rzędowy, niesymetryczny – 4 rzędy równoległe do długiej osi nekropolii. Nagrobki na niskich betonowych postumentach: – żelazny krzyż z taśmy połączonej kulkami, podstawa rozszerzona w kształcie koła z drugim kołem współśrodkowym; – żelazny krzyż dwuramienny o rozklepanych końcach ramion, podstawa ujeta w dwa dodatkowe, zmknięte półkoliście pręty.

„…Drewniane ogrodzenie między kamiennymi słupami i duży drewniany krzyż…”. (1)

„…Stan ogólny bardzo zły. Cmentarz dobiega kresu istnienia. Krzyż centralny zniszczony. Ogrodzenie zachowało się w nielicznych fragmentach, furtka zniszczona. Zarys mogił nieczytelny. Całość zarośnięta bujnie rozkrzewioną roślinnością…”. (2)

Na cmentarzu w 11 mogiłach zbiorowych i 14 pojedynczych pochowano 128 żołnierzy w tym 68 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 60 żołnierzy armii rosyjskiej. Z imienia i nazwiska znanych jest 9 żołnierzy austro-węgierskich. Przynależeli oni do: I.R. 3, 100; H.I.R. 10, 11; Sch.R. 10, 30. Polegli: 29.09.1914; 27.04.1915; 3-6.05.1915.

Dojazd: cmentarz znajduje się w miejscowości Racławice. Trzeba kierować się na stadion potem bardzo ostro w górę. Dokładna lokalizacja GPS: 49,76027 21,18557

(1) R. Broch, H. Hauptmann „Die westgalizischen Heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915” Wien 1918  – oryginał w prywatnych zbiorach B. Jezierski 

(2) Oktawian Duda „Cmentarze Wojenne z lat 1914 – 1918 w Galicji Zachodniej Czas Świetności i Czas Pogardy” Nowy Sącz 1977 – 1987, maszynopis w prywatnych zbiorach B. Jezierski

zdj.  27.06.2021 – B. Jezierski

zdj. archiwalne – Roman Frodyma – w prywatnych zbiorach B. Jezierski

zdj. plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków