woj. małopolskie, pow. Gorlice, gm. Sękowa
Projekt: Hans Mayr
Cmentarz nr 65 Małastów z 400-stu Zachodniogalicyjskich Cmentarzy Wielkiej Wojny w Okręgu III – Gorlice
Cmentarz nr 65 Małastów na planie symetrycznego wieloboku z poprzeczną osią symetrii o pow. 507 m2. Ogrodzenie stanowi pełny mur kamienny z dwuspadową betonową koroną, z uskokami w linii ogrodzeń bocznych. Dwa odcinki od strony zachodniej stanowią słupy kamienne na rzucie prostokąta, połączone z pozostałą częścią ogrodzenia parami żelaznych rur – na wysokiej podmurówce. Wewnątrz narożniki ogrodzenia od strony wschodniej stanowią masywne kamienne słupy na wysokich cokołach, nakryte betonową czterospadową koroną. Furtka drewniana jednoskrzydłowa, zamknięta trójkątnie, ujęta w policzkowe mury.
Główna oś zamknięta wysokim drewnianym krzyżem łacińskim o górnych ramionach spiętych półkolistą drewnianą obręczą z ozdobnymi nacięciami, nakrytą pasem blaszanym z ząbkowaną bandą i ozdobnymi wolutami.
Układ mogił rzędowy, symetryczny w stosunku do głównej alejki łączącej wejście z krzyżem centralnym. Na mogiłach trzy rodzaje krzyży: – żeliwne krzyże łacińskie z okrągłym medalionem z falistą glorią na skrzyżowaniu ramion, niski betonowy cokolik; – żeliwne krzyże łacińskie „Cruz trumphi” z cyfrą 1915 na skrzyżowaniu ramion, z rozszerzoną podstawą, na niskim betonowym cokoliku; – stelle betonowe zamknięte trójkątnie, na cokoliku.
Na cmentarzu w 12 mogiłach zbiorowych, 5 pojedynczych i 10 rzędowych pochowano 127 żołnierzy w tym 15 rosyjskich, 111 austro-węgierskich i 1 o nieustalonej przynależności armijnej. Z imienia i nazwiska znanych jest 85 żołnierzy w tym 1 rosyjski i 84 austro-węgierskich. Żołnierz rosyjski przynależał do: I.R. 139. Żołnierze austro-węgierscy przynależeli do: I.R. 18; Sch.R. 10, 17, 18, 33, 34 Polegli: 17-18-19.02.1915 i 2-3-4.05.1915.
„…Mur kamienny i wykonana z kamienia ściana pomnikowa z dużym drewnianym krzyżem…”. (1)
„…Prawy odcinek muru zniszczony… …Prawy słup zniszczony w górnej części… …Krzyż i furtka zniszczona… …Ogólny stan – zły…”. (2)
Dojazd: Jadąc od Gorlic mijamy murowaną, barokowo-klasycystyczną, greckokatolicką cerkiew parafialną pw. Kosmy i Damiana z 1805 roku. Po 150 m po lewej rozpoczyna się szlak cmentarny, który prowadzi przez potok, a następnie w głąb mieszanego lasu porastającego stoki Kornuty. Czeka nas podejście o około 500 m jest Cmentarz nr 65 Małastów. Dokładna lokalizacja GPS 49.570984 21.248180
(1) R. Broch, H. Hauptmann „Die westgalizischen Heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915” Wien 1918 – oryginał w prywatnych zbiorach B. Jezierski (2) Oktawian Duda „Cmentarze Wojenne z lat 1914 – 1918 w Galicji Zachodniej Czas Świetności i Czas Pogardy” Nowy Sącz 1977 – 1987, maszynopis w prywatnych zbiorach B. Jezierski
- zdjęcia różny okres – B. Jezierski
- zdjęcia archiwalne – Roman Frodyma – w prywatnych zbiorach B. Jezierski
- zdjęcia, plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków
Cmentarze Wielkie Wojne
