woj. małopolskie, pow. Tarnów, gm. Ciężkowice
Projekt: Jan Szczepkowski
Cmentarz nr 141 Ciężkowice z czterystu Zachodniogalicyjskich Cmentarzy Wielkiej Wojny w Okręg IV – Łużna.
Cmentarz o pow. 628 m2 założony na rzucie przełamanego symetrycznego prostokąta z poprzeczną osią symetrii. Północno-zachodni narożnik wzmocniony murem oporowym z bastionowo uformowaną skarpą. Ogrodzenie przednie i częściowo boczne stanowi drewniany niski płot sztachetowy na ciągłej podwyższonej podmurówce pomiędzy kamiennymi słupami nakrytymi dwustopniowym czterospadowym kamiennym daszkiem. Pozostałą część ogrodzenia stanowi pełny mur kamienny nakryty dwuspadową płytą. Wejście w formie trójskrzydłowej drewnianej furtki sztachetowej ujętej w dwa kamienne słupy ogrodzenia. Przed wejściem podest i czterostopniowe schody ujęte w niskie policzkowe murki nakryte dwuspadowo. Boczne skrzydła furtki nieruchome.
Element centralny stanowi kamienny krzyż dwuramienny z klockowymi wzmocnieniami w narożach ramion. Krzyż ustawiony na sześciennym cokole z trójstopniową podstawą. W przedniej ścianie cokołu płycina po tablicy inskrypcyjnej. Po obu stronach cokołu symetryczne skrzydła w formie ustopniowanego muru kamiennego nakrytego dwuspadową płytą zakończoną słupami z czterospadowym betonowym nakryciem na gzymsowej płycie. Przy słupach kamienne ławy wsparte na nieregularnych ciosach piaskowca.
Mogiły ziemne w trzech szeregach równoległych do podłużnej osi nekropolii. Nagrobki w trzech rodzajach: – krzyże drewniane jednoramienne nakryte deskowym daszkiem; – krzyże drewniane dwuramienne nakryte deskowym daszkiem; – betonowe duże stele z żeliwną płytą z nazwiskami poległych.
„…tylna ściana ogrodzenia w formie pełnego muru z łamanego kamienia, pozostałe trzy części – kamienne słupy z drewnianą kratownicą; ściana szczytowa z kamienia łamanego, drewniane krzyże nagrobne…”. (1)
„…Stan zachowania w zasadzie dobry. Zatarte częściowo zarysy mogił oraz częściowo zniszczone drewniane krzyże…”. (2)
Na cmentarzu nr 141 Ciężkowice w 25 mogiłach zbiorowych i 16 pojedynczych pochowano 348 żołnierzy w tym 255 rosyjskich, 33 austro-węgierskich i 60 niemieckich. Z imienia i nazwiska znanych jest 74 żołnierzy w tym 14 austro-węgierskich, 2 rosyjskich i 58 niemieckich. Żołnierze austro-węgierscy przynależeli do: Sapp.B.; Sch.R. 9. Żołnierze rosyjscy przynależeli do: I.R. 148, 278. Żołnierze niemieccy przynależeli do: K.P.G.G.R. 4; K.P.G.G.R. 4 /19 P.K.; P.G.F.A.R. 4; K.P.G.R.z.F. 4; Garde Pion.Bat. /5. Polegli: 16.12.1914, 2.02.1915, 29.04.1915.
Dojście cmentarz nr 141 zlokalizowany jest na południowym skraju kompleksu leśnego „Rakutowa” przy drodze. Dokładna lokalizacja GPS: 49.785436 21.009344
(1) R. Broch, H. Hauptmann „Die westgalizischen Heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915” Wien 1918 – oryginał w prywatnych zbiorach B. Jezierski
(2) Oktawian Duda „Cmentarze Wojenne z lat 1914 – 1918 w Galicji Zachodniej Czas Świetności i Czas Pogardy” Nowy Sącz 1977 – 1987, maszynopis w prywatnych zbiorach B. Jezierski
zdj. 12.08.25 – Bogdan Jezierski
zdj. archiwalne – Roman Frodyma – w prywatnych zbiorach B. Jezierski
zdj. plany, projekty archiwalne – Archiwum Narodowe Kraków
